Elkarrizketa irakasle miresgarriari

Elkarrizketa hau egiteko aukeratutako irakaslea Maria izan da, nire lehen hezkuntzako ingeleseko irakaslea. Lan hau aurkeztutakoan burura etorri zitzaidan lehenengo persona bera izan zen zenbait arrazoiengatik. Txikitatik oso ondo eraman naiz berarekin eta gainera, bere lanbidea ezin duela hobeto egin usted dut. Izan ere, hasieran nire ingelesarekiko interesa oso baxua zen baina irakasle honek ideia horiek aldatu zizkidan.

Astelehen hontan elkartu nintzen berarekin, arratsaldeko 18:00etan bere etxean. Hasieran lana zaila izan zen bere alaba inguruan zebilelako zirikatzen, baina hori konpontzean elkarrizketari ekin genion. Nire jarrera hasieran oso lotsatia izan zen, duela urte asko ez nuela ikusten eta, baina ondoren oso gustura egon nintzen berarekin oroitzapen asko etorri zitzaizkidalako burura eta gainera eroso sentitzea egiteaz gain, arratsalde polita pasa nuen eta.

Nola izan zen haurrekin izandako lehen kontaktua? Galdera horretan denbora asko egon naiz pentsatzen, etorkizunean nolakoa izango den pentsatzen, eta irakasle bati galdetzeko aukera izan dutenez aprobetxatu egin dut. Uste nuen bezala, erantzuna honakoa izan zen: “Hasiera ez zitzaidan oso errexa egin. Ohituta zaude batekin edo birekin egotea, baina horrela, bapatean horrenbeste umeen aurrean egotea arraroa egiten zitzaidan. Ondoren pixkanaka pixkanaka ohitzen joan nintzen…”. Urduri zegoela eta konplikatua izan zela ere aipatu zuen.

Denborak Aurrera egiten zuen eta 19.galderara (nola egiten duzu lan beraiekin?) iristean nirekin aurrera eraman ez duen ideia bat aipatu du, nire gustokoa izan dena eta aproposa iruditzen zaitena. Filmak ipintzerakoan bertsio originalarekin umeak gauz askotaz ohartzen ez zirela konturatu zenez, remix baten antzekoa egiten zuen honekin. Zati originalak (ingelesez eta subtitulorik gabe), gaztelerazko zatiak eta originalak baina subtituloekin ipintzen zituen, umeei erraztasuna emateko eta gehiago ikasi ahal izateko. Egia da berarentzat errezena bertsio originala subtituloekin edo gabe ipintzea izango litzatekeela, baina berari espeziala egiten diona hauxe da, bere umeekiko zaletasuna eta beraiekiko egiten duen lana.

Bost galdera falta zirenean amaitzeko, gai serio batetaz aritu ginen, gatazka eta bullying-ari buruz. Aipatu zuen lehenengoa gatazka kasu bat izan zen, bioi harrituta utzi ziguna. Ikasle on batek (arazorik eman ez zituena, beti lasaia zena) beste bati aurpegian jo eta hortz bat kendu zion golpearekin eta anbulategira eraman behar izan zuten. Golpea jaso zuenak normalean nahiko zirikatzailea zela esan zidan eta beraz, hori izan daiteke salaketarekin bukatu zen liskarraren arrazoia. Ondoren bulying kasuarekin jarraitu zuen. Kasu hau klase desberdinen arteko denboran gertatu zen, normalean giltzapetuta egoten zen armairu batean. Maria pasilloan zegoela gauz arraro bat somatu eta bertara urbiltzean armairuaren atea ireki eta ume bat aurkitu zuen, guztiz izututa zegoena.

Bestalde, lanean hasi behar det irakasle bati zer aholku emango liokeen galdetu nion eta ideia hauek borobilduko nituzke: psikologia ondo menperatu behar da (harreman estuak sortzeko), harreman naturala eduki behar da eta disziplina eta askatasunaren aldetik oreka lortzen saiatu behar da. Aholkuak esan eta galdetu zidan ea nahi nuen irakasleen artean nahiko ezaguna den anekdota (hiru Santxoen anekdota) bat kontatzea eta hori da egin zuena. Irakasleek hasieratik jubilaziora arte pasatzen dituzten hiru etapa edo faseekin du zerikusia.
Jada bi galdera gelditzen ziren bukatzeko eta irakasle baten funtzioa nola definituko lukeen galdetu nion eta horrekin batera irakasle on batek ea zer ezaugarri eduki beharko lituzkeen. Lehenengoari buruz edukina soilik ez duela transmititu behar esan zuen, horrez gain bizitzan pertsona ona izateko behar diren baloreak ere transmititu behar direla. Aldiz, irakasle ona izateko ez dela oso leuna ez oso zorrotza izan behar esan zuen. Ondoren, zenbait anekdota dibertigarri kontatu zizkidan.

Bukatzeko, irakasle moduan bizi dituen urteetan gauz onak eta txarrak izan dituela esan behar dut. Gauz onak gehiago izan diren arren, garrantzitsuena da zailei aurre egitea lortu zuela eta gauz horiei esker hobetzea lortu duela. Elkarrizketa honek irakaslea beste modu batean ezagutzeko balio izan dit eta baita lehen berekiko nituen pentsamenduak indartzeko.

Irakasle izateaz...irakasleari elkarrizketa

"Dena dago egiteko"

Lan honetan aukera izan dut duela 7 urte nire euskarazko irakasle izan zen Koldo Castañosekin elkarrizketa bat izateko. ez bakarrik irakasle eta iraganeko ikasle bezala baizik eta 30 urteko esperientzia duen irakasle batekin eta etorkizuneko irakasle batekin. leku ezin aproposagoa aukeratu du Koldok, Haladzipoko musikako herri eskola, aipatzen duen bezala berari hainbeste gustatzen zaion euskal kulturan murgilduta Mikel Laboa zein Lertxundiren soinuen artean.

Solasaldiaren hasieran kontatzen digu nola zuzenbide ikasketak burutu zituen Deustun, hau da hezkuntzarekin zerikusirik ez zuen ezer. Ikasketak bukatu bezain laster Muskizen atera ziren euskarazko irakasle plaza bat eskuratu zuen. Garai artan euskarazko titulua edukitzearekin nahikoa baitzen klaseak emateko. Hortik aurrera 30 urte inguru eman ditu irakaskuntzan, berak gehien maitatzen duena irakasten, euskara. 

Hizketaldi osoan zehar kontatzen digu zer nolako esperientzia jaso duen, lan mundu honek zelako arazo zein zailtasunak izan ditzake. Batez ere lankideekin edo bere kasuan zein ezezkorra izan zen zuzendari izan zen garaian. Baita ere nola klase giroan, arazoak konpontzeko gehien funtzionatzen duen metodoa ikaslea entzutea den.

Beste alde batetik azaltzen digu nolako izan behar duen irakasle on batek. Nola bere feedback propio eduki behar duen eta etengabe berrikuntzan egon behar duen. Batez ere aipatzen du zer den benetan garrantzitsuena berarentzat; irakasleak pertsonak hesitu behar ditu ez nota onak ateratzeko makinak. 

Amaierara heltzen,  baloratzen du nolakoa izan den bizi esperientzia hau, nola ez luke ezergatik aldatuko, urteak aurrera egin ahala gazteekin egotea gazte sentiarazten den eta nola hainbeste urte pasa ondoren ikasle ohiak zer nolako pertsonetan bihurtu izan diren.

Azkenik, aholku bezala gazteekin autoestima asko landu behar dela esaten digu eta bi idei garrantzitsu ematen digu; "oso onak zarete eta dena egiteko dago, dena egiteko duzue".

Irakasteaz, irakasle bati

Luis Olaizola irakasle miresgarriarekin elkartzea erabaki nuen. DBHko 3. eta 4. kurtsoetan, eta batxilergoko 1. mailan nire historia irakaslea izan eta gero, elkarrizketa luze bat izan genuen. Honetan, hainbat gauza interesgarri kontatu zizkidan. 
Dagoen tokira heldu arte egindako ibilbidea kontatzen hasi zen. Garai hartako “batxilergoa” arte, eskola pribatuetan ikasi zuen, bere gurasoek pentsatzen baitzuten irakaskuntza pribatua hobea zela. Ondoren, historiako karrera egin zuen, eta bukatzean, klaseak eman ahal izateko, CAP formakuntza egin zuen. Irakasle izatea erabaki zuen haren karreraren irtenbide nagusia zelako, eta batez ere, txikia zenean klasera joatea gustuko zuelako.

Luis, 20 urte darama klaseak eskola publikoetan ematen, bere gurasoen guztiz kontrako iritziarekin. Beste lanbideetaz galdetzerakoan, margolaria izan nahiko zuela esan zidan. Gaur egun bi gauzak batera egitea lortu du, berak egindako kamisetak saltzen baititu Interneten bidez. Nahiz eta irakaskuntzarekin zer ikusirik ez duten lanbideak bete dituen, ziurtatzen du bete duen lan hoberena irakaslea izan dela. Bere lana egitea gustuko du eta nire ustez, ikasleek horren eragina nabaritzen dugu. 
Oso lagungarria da guretzat irakaslea gustura etortzea klasera, eta ez islatzea haren arazoak ikasleekin, klasera joatea guztientzat egoera erosoa izan dadin.


Bere esperientzian zehar momentu polit eta zail asko gogoratzen ditu, beraz, ez daki bat aukeratzen. Kontatu zidan lehenengo klasean urduri zegoen arren humore onez eta heldutasunez eraman zuela. Beti segurtasunez eman ditu klaseak, positibo izatea oso lagungarria delako. 

Objetibotasunari buruz hitz egitean, honek komentatzen zuen ez zela posible objetiboki jokatzea, test moduko azterketa bat ez bazen. Bere ustez ez da posible, eta gehitu zuen bitxikeria bat, ehunekoekin gustatzen zitzaiola notak jartzea, 9’975 atera duenak, 10 ateratzen saiatuko delako.
Bere bizitza zerotik hasi ahal izan balu, bide berdina jarraituko zuen, soilik egindako akatsak zuzenduz.

Historiaz, historiako irakasleari...aipatzerakoan Franco garaian hezkuntzan ematen zen lema hau “la letra con sangre entra”, ez dela irakasteko modu egokiena dio. Berak gustuko du ikasleek azaltzen duena ulertzea, eta norbait ez duenean ulertzen aipatutako zerbait “beharrezkoa bada 20 aldiz errepikatuko du”, baina indarkeria erabili gabe.

Irakasle onak benetan bokazioa behar duela zion, gero segun eta irakaslea pazientzia gutxiago edo gehiago…

Bere irakasle formakuntzan ikasi zuen gauzetatik gaur egun arte ez du ezeren beharrik izan, benetan ez zuelako ezer ikasi. Irakasle formakuntzan teknologia berrien erabilpena irakastea falta dela dio.
DBHn eta BHIn ematen duenez, galdetu behar nuen aldaketarik nabaritzen bazuen. Klaseak berdin eman arren DBHn astunago dela ziurtatzen zuen, derrigorrezkoa baita. Dena den, bietan mota guztietako ikasleak daudela zioen, batzuk sartzen direlako BHIra inertziagatik baita.
Bukatzeko, Lehen Hezkuntzako graduari buruz iritzia galdetu nion. Ia guztiek bezala pentsatzen du, zer egin ez dakiten ikasleek hara sartzen direla. Irakasle izateko ezaugarri batzuk behar dira, ez du balio egin egiteagatik.

Oso eroso sentitu nintzen elkarrizketan, azkar pasatu zitzaidan. Animo asko eman zizkidan ikasketekin, eta aintzat hartzeko etorkizunerako aholkuak eman zizkidan. Pentsatutakoa baina hobeto eman zen.

Elkarrizketa Idoiarekin

Lan hau agindu zigutenean hainbat irakasle etorri zitzaizkidan burura baina haien artean, erabaki nuen pasadan urteko institutuko bat (Mendebaldea) aukeratzea, harekin asko ikasi nuelako eta gainera gauza garrantzitsu bat duelako, kapaza da bere ikasgaia eramangarria eta interesgarria bihurtzeko, eta hori atentzioa deitzen dit, uste dudalako ez dela erraza hori lortzea eta irakasle guztiek jakin beharko luketeela. Irakasle honen izena Idoia Intxaurbe da eta enpresariales ikasketetak egin zituen baina haren lehenengo aukera odontologia zen. Nahiz eta ez ikasi magisteritza, irakasle oso ona iruditzen zait eta hori da garrantzitsuena.

Elkarrizketan hainbait gai desberdinei buruz hitz egin dugu, haien artean zenbat urte daramatza lanean eta zein kurtsotan, nola hasi zen eta haren sentzazioak, irakasle on baten ezaugarriak ere aipatu ditu, ikasle eta irakasleekin tratuak eta hainbat gomendio eta esperientzia kontatu dizkit.

Irakasle honek 19 urte daramatza lanean irakasle moduan, zentro desberdin askotan eta ikasgai eta adin desberdineko umeekin baina beti bere graduarekin zerikusia duten ikasgiak ematen. Gehienbat, bigarren hezkuntzan eman du klase, gaur egun egiten duen moduan, baina baita heziketa zikloetan eta Rem-ean eman du, gaur egun ez dagoena. Nahiz eta hainbeste urtez lanean aritu, hasieran zituen gogo berdinekin joaten da lanera, gustoko baduzu ez delako kostatzen klaseak prestatzea etab.

Geroago kontatu dit nola izan zen hasiera, lehenengo egunak… Unibertsitatea amaitu bezain pronto, lanean hasi zen herri batean ordezkapen bat egiten eta gutxinaka plaza bat lortu zuen Galdakaoko institutu batean non urte askoz egon zen lanean. Bere lehenengo eguna ez du ondo gogoratzen baina oso urduri zegoen, normala denez, beldurra zuen eta txarto pasa zuen ez dakizulako nolakoak izango diren ikasleak, gainera oso gaztea zen, baina baita esan dit gaur egun gertatzen zaiola, lehenengo egunean oso urduri jartzen dela ikasleak ezagutu edo ez ezagutu arren. Baina lan honetan kontrolatzen jakin behar da urduritasuna, edo beste edozer, adibidez lan pertsonalak baldin badituzu, ez da islatu behar zure klaseetan, gauza zaila nire ustean. Eta bi gauza horiek niri kostatuko zaizkidala uste dut, baina esperientziarekin ere hobetzen da.

Irakasle on bati buruz galdetzerakoan, aipatu ditu hainbat ezaugarri, haueko haien artean; irakasleak ikasleekin atsegina izan behar dela, tratu ona izan haiekin baina inoiz ez lagun moduan. Baina azken finean, erlazio bat sortzen da ikasle eta irakasleen artean egunero ikusten direlako. Baita aipatu du irakasle onak pazientzia izan behar duela eta ondo irakatsi baina horretarako gaitasuna behar da, esperientziarekin ere irabazten dena baina benetan garratzitsuena dena da gustokoa izatea eta ahalegina jartzea ahal den hoberen egin ahal izateko.

Bukatzeko esan beharra dut oso urduri nengoela elkarrizketa bitartean baina aldi berean, gustora egon naiz oso irakasle atsegina delako bere ikasleekin eta beti prest dagoela laguntzeko. Gainera berak emandako gomendioak baliagarriak izan daitezke etorkizunerako. Honengatik eta beste hainbat gauzengatik miresten dut Idoia eta hezkuntza, hobea izango litzateke bera bezalako irakasle gehiago egongo balira.

Irakasleari egindako elkarrizketa

Elkarrizketa egiteko aukeratu dudan irakaslea  Blanca da, nire lehen hezkuntzako irakaslea, bosgarren eta seigarren mailan. Txikitatik estima handian izan dut Blanca, horregatik oso gustura egin dut lan hau berarekin. Nire irakaslea zenean jada ikusten nuen irakasle ona zela, gure ikasteko gogoa piztez zuelako eta gainera, metodo parte-hartzaileak eta dibertigarriak erabiltzen zituelako, beste irakasle askoetatik ezberdinduz. Berarengatik gauza asko ikasi nituen ikasle izanda, baina orain ikaslearen papera alde batera utziz gauza gehiago ikasi ahal izan ditut, konfiantzazko giro batean, lan honen bitartez. Nabaritzen da, badela pertsona bat badakiena zertaz hitz egiten duen, izan ere, 32 urte darama klaseak ematen eta horietako 10 zuzendari gisa. Baina aipatu beharreko garrantzitsuena da, jarraitzen dituela klaseak ematen, hasierako alaitasun eta gogo berdinekin.

Blancak azaldu dit Lehen Hezkuntzan edo Haur Hezkuntzan lan egingo dudanean hainbat arazoekin topatu naitekeela. Hasteko, talde-kidekin giro ona mantentzea oso beharrezkoa dela uste du, urtean zehar ordu asko egoten zarelako haiekin. Beraz, lana hobeto egin ahal izateko eta erosoago egoteko, hoberena da taldean lana egiten ikastea. Bere esanetan, gainontzeko irakasle guztiekin ondo moldatzea zaiena da, askotan pentsamendu aurkakoak izaten dituzulako, baina hala ere, elkar antolatu behar dira. Bestalde, badaude beste arazoak haurrekin eta beren gurasoekin zerikusia dutenak. Askotan ematen da kasua non haur bat zailtasun edo behar berezi bat duena eta jada, diagnostikatua dagoena. Baina beste kasu batzuetan, irakaslea da lehena konturatzen haur horren arazoaz ( bullyng kasua, zailtasun akademikoak, TDHA, Dislexia … ), eta gurasoei kontatzerakoan hauek erreakzio txarrak izaten dituzte askotan. Gurasoen erreakzioen artean hauek oso ohikoak dira ( “Tu no conoces a mi hijo”, le tienes manía ”… ). Honi gehitu behar diogu gaur egungo gizartea daukan errespetu falta irakasleei, bere lana oso gutxi baloratuz.

Ildo horretatik jarraituz, Blancak azpimarratu zidan irakasleen prestakuntza etengabe berritzen egon behar dela, prestatzeari usten dioten unean bertan, atzeratuak gelditzen direlako. Gizartean egoera aldatzen bada baita ere horrekin irakasteko modua ( legeak kasu, edo teknologia erabilera). Bestalde sormena lantzea ezinbesteko gauza da irakasle guztientzat. Saiatu behar gara klase: interesgarri, parte-hartzaile, kreatiboak … egiten. Lehen Hezkuntzan noten mehatxuarekin lor dezakezu ikasleen arreta erakartzea, baina argi dago ez dela modurik egokiena. Haur Hezkuntzan berriz,notak ez dira ipintzen, horregatik garrantzitsua da sormenaren bidez haurren arreta erakartzea, klasean adi egon dezaten eta gustura.

Blancak azkenik aipatu zidan, irakasle berriei falta zaiguna lanean hasten garenean, badela heldutasuna. Badago jende ugari nota bikainak atera dituena unibertsitatean eta geroxeago, oposaketetan plaza lortu duena. Baina klasea emateko momentuan argi ikusten da ez daudela prest, falta zaielako heldutasun maila hori. Gabezi hori urteekin eskuratzen da, baina lagungarria izango litzateke unibertsitatean praktika gehiagoren bidez aurkitu dezakegun hainbat egoera lantzea.

Laburbilduz, Blancak gauza asko irakatsi dizkit lanbide honen inguruan, gauza negatibo zein positiboak. Urteetan zehar gauza txar asko ikusiko ditut, zeinak askotan erreko nautena. Horregatik egoera deseroso asko biziko ditudala argi daukat. Baina Blancak erakutsi didan gauza garrantzitsuena hauxe da, ez dudala inoiz ahaztu behar egoera deseroso haietan zergatik sartu naizen lanbide honetan eta egoera zoragarriak aurkitu ditzakeela txarren artean.

 

Irakaslearekin Elkarrizketa

Pasaden ostiralean Enkarterriko irakasle honekin elkarrizketa zabal hau izan eta gero, honen jakituria eta esperientzia batzuk entzuteko aukera izan nuen. Hainbat gauzari buruz hitz egin genuen, hauen artean, nola hasi zituen magisteritza ikasketak eta zergatik hasi zen, berak ikasi eta lan egiterako momentuan nolakoak ziren gizarte egoerak, zer ez den ikasten unibertsitatean eta zer ikasi beharko liteke, irakasle on batek gaur egun zer izan behar duen, bizi izan zuen egoera sail batzuk eta nola aurre egin zien ...

Hasiera batean, elkarrizketa hastean, berak ikasketak nola egin zituen eta egoera soziala nolakoa den kontatzen dit, eta horren ondorioz nola ikasi egin zuen magisteritza eta ingeniaritza militantzia egiten zuen aldi berean. Bere garaian magisteritza ikasketa nahiko erraza zela gogoratzen du, eta azpimarratzen du praktikak lehenago egin beharko zirela, zeren eta ikasle asko konturatu egiten ziren irakasle izateko ez zutela balio unibertsitate ikasketa hau hasi eta urte batzuetara, hasieran edo lehenengo urtean ohartu beharrean.

Ikasketak bukatu ondoren, kontatzen dit nola ingeniari bezala ezin izan zuen lana topatu eta irakasle izateko oposaketara aurkeztu zuen bere burua, eta horren ondorioz hasi zen lanean. Baita ere kontatzen du nola lege aldaketa egon zen hezkuntza inguruan, eta LOGSE ipini zen indarrean, hezkuntza arauak aldatuz.

Elkarrizketaren beste atal batean, galdetuko diot ea esperientzia txar bat izan duen irakasle moduan, eta kontatzen dit nola talde arraro bat izan zuen, non ikasleak bere kontura zioazten eta klasean ez zuten ezer egiten. Egoera nolakoa zen aztertuz, erronka batzuk proposatu zituen eta pixkanaka-pixkanaka gazte horiek berrabiarazi zituen,eta gauza ondo atera zen.
 
Ondoren, irakasle on batek gaur egun zer izan behar duen galdetzen diodanean, bere iritsia ematen dit bere pentsamoldeari buruz, eta batez ere nola irakasle baita ikasleak gaur egun teknologikoki eta informatikoki jakintza handiagoa izan behar duten. Baita esaten dit, irakasle batek jakin behar duela planifikatzen, ematen duen ikasgaia menperatu behar duela, eta kreatibitatea izan behar duela klaseak dinamikoak izan daitezen eta ez daitezen izan aspergarriak. Batez ere, nik garrantzi handia eman nion eta ematen diot esan zidan gauza bati, irakaslea ezin dela emozionalki elikatu bere ikasleengandik.

Bukatzeko, egin nion galdera bat, ea lan giro on bat izatea ona edo komenigarria den. Espero nuen bezala, baietz erantzuten dit, eta esaten du lan giro on batekin lana askoz hobe eramaten dela. Baina baita galdetu nion ea noizbait arazoren bat izan zuen zentruren batean, eta baietz erantzun zidan. Laburbilduz, arazo larri bat egon zen zentru batean non bera zegoen irakasle buru bezala, eta irakasle bati espediente bat ireki zioten, oso arraroa den gauza bat, berak ezan zuen bezala.

Elkarrizketa honek lagundu dit ideia bat izateko irakasle izateaz, urte asko irakasle modura lan egiten egon den esperientziak jakiteko, eta baita ere ikusteko nolako aldaketak egon diren hainbat urte eta gero unibertsitate ikasketa hauek egiterakoan eta baita irakasle moduan lan egiterakoan.


                                                                                                                                                           

"La educación prohibida"

“La educación prohibida” dokumentala erakusten digu hezkuntza mota bat zeina , oinarritzen da maitasunean, errespetuan, ikaskuntzan eta askatasunean. Proposatzen dira gaur egun hezkuntzak dituen paradigmak aztertzea, gaur egungoko hezkuntza moldeak hautsi dituzten eskolen eredua behatuz. Filmean ikusten da, egin diren elkarrizketak leku askotariko hezitzaile, profesional, idazle eta gurasoei, zeintzuk argitzen dute hezkuntzan aldaketak egiteko dagoen beharra, hezkuntzan haurrak hezitzeko forma berriak aurkituz. Eskakizun hauei erreparatuz, gazteek hezkuntza tradizionala baztertzen dute, esaten dutelako ez dituztela hezkuntzaren oinarriak erabiltzen ikaskuntza elementu giza eta ez delako oinarritzen elkarrekiko maitasunean. Arrazoi hauengatik, hezkuntza tradizionala gauza zaharkituta bezala ikusten dute eta hezkuntza integral baten alde jartzen dira. Kontuan hartu behar dugu, filma grabatu zen lekuan hezkuntza sistema ezberdina erabiltzen dutela gure hezkuntzarekin alderatuz

Hezitzaileak direnak argi izan behar dute, hezitzen duten jendearen gidariak direla. Horregatik, prest egon behar dira erantzukizun hori hartzeko, lehenik beren burua errespetatuz gainontzekoak errespetatu ahal izateko. Haur bakoitza onartu behar dugu indibiduo bezala, bere limiteak oinarri hartuz eta bere ametsak, sentimenduak… kontuan izanez.Ikasgela leku lasai, demokratiko eta parte hartzaile batean bihurtu behar dugu, zailtasunak gaindituz, aldaketa aukera bat bezala ikusiz. Gaur egungo sistema garrantzia gehiago ematen dio langile kualifikatuak sortzeari, haurrak hezitzea baino.Metodo alternatiboak uste dute ikasleak, bere buruaren ardura hartu behar dutela, proposatuz hezkuntza bat oinarritzen dena imajinazioan eta emozioen ezagupenean, indibiduo bakoitzak bere ibilbidea aukeratuz. Hezkuntza eredu tradizionalak, behartzen ditu ikasleak beraien artean lehiatzen, eta indibidualtasuna bultzatzen du. Gehienetan motibazio falta dago ikasleengan, egin nahi ez dituzten gauzak ikasi behar dituztelako, eta horren ondorioz ikasketak ez dute ezertarako balio, hauek behin eta berriz errepikatzen ditugulako memorizatu arte, zertaz ari garen jakin gabe, epe jakin batean azterketa bat gainditzeko, baina ondoren ikasitakoa ahaztu egiten dugu. Horretaz gain, ikasleak zenbaki baten bitartez kalifikatuak izaten dira, zenbakiak izango balira bezala, ikasle onak eta txarrak sailkatuz. Metodo honen bitartez nota hoberenak lortzen dituztenak aukeratuak izaten dira, elite bat osatuko dutenak eta lan on bat lortuko dutenak. Baina beste alde batean, nota onak ateratzen ez dituztenak daude eta lan prekarioak lortuko dituztenak, ikasketa bidean atzean gelditu direlako eta beraietatik espero dena lortu ez dutelako. Azaldutako sistema honetan fabriketako sistema erabiltzen dute, non dena estrukturatua dago: gaiak kurtsoka antolatuta, adin berekoekin elkartzea … Sistema honetan arrakasta lortzen ez duena atzeratu egiten da, ikasle guztiak berdin tratatzen direlako, bakoitzaren beharrak kontuan hartu gabe eta sistema berdina erabiliz. Dokumentalean eskola aktiboaren ideia defendatzen da. Bada eskola bat, non ikaslea bere arrakasta propioa produzitzen duen, irakaslearen laguntzarik gabe.

Garrantzitsua da konturatzen hastea beharrezkoa dela hezkuntza metodoen berrikuntza, ezin dugulako mantendu orain dela urte askotako metodoak, oraingo eskaintza ez delako berdina. Saiatu behar gara ikasleak eskuratzea arazoak gainditzeko ahalmena, etorkizunean gerta daiteken arazoak gainditzeko. Urteetan zehar garapen handiak egon dira teknologian, medikuntzan… hezkuntza, berriz, berdin mantentzen da, eboluziorik gabe eta metodo berdinak erabiliz ikasleen hezkuntzarako. Esan beharra dago ezinezkoa dela bideoan eskatzen den guztia lortzea, hain zuzen ere, lege aldaketen eraginez. Irakasleek karrera atera zutenetik gauzak aldatu diren bezala, legeak ere berdin egin dute denboraren poderioz.

Hezitzaileak izango garen heinean, ikasleen gidariak, orientatzaileak eta bere heziketaren zati garrantzitsu bat izango gara, zeren eta, erabiltzen ditugun herramienta, teknika eta metodo egokien arabera suertatzen da ikaskuntza. Irakasteko momentuan, izan behar gara: dinamikoak, parte hartzaileak, kreatiboak, teknika berriak erabili behar ditugula jakitea, prest egotea, teknologiaren zailtasunak gainditzeko prest egotea, jarrerari begira ikuspegi autoritarioa alde batera utziz, prozedimendu berriak aurkitzea, metodo berriak bilatzea hezkuntzaren arazoari erantzuna ematen diotenak, ikasleen errespetua eta maitasunagatik ikasi behar dugu beren limiteak ezagutuz gidatzea arazoak gainditzeko, horrela arrakasta lortu ahal izateko, eredu tradizionala alde batera utziz eta eredu konstruktibista hartuz.


Kritika positibo hau aukeratu dugu, eta zati hau hartu dugu hitz egiteko:
“Si bien el documental se presenta (y con razón) como no dogmático, como solo una serie de reflexiones acerca de cómo es y cómo debería ser la educación, y repite más de una vez que no hay una única vía válida, es evidente, sin embargo, que defiende una visión pedagógica general bien delimitada, identificable y coherente. ¿Cuál? Podríamos resumir así sus tesis básicas: la educación es (debería ser) el proceso por el que un individuo desarrolla su potencialidad implícita o innata para ser libre, creativo y feliz.”


Egia da berez haurrek jaiotzezko ezagutza batzuk barneratuta dituztela eta hezkuntzaren bitartez ezagutza horiek kanporatzera laguntzen dietela. Beraz, ados gaude kritika honekin, hezkuntza libre baten alde dagoena, gaur egungo hezkuntza markatua alde batera utziz. Ikasleen beharrak kontuan hartu behar dira, ikasle bakoitza ezberdina delako, bere berezitazun eta beharrekin. Horregatik, alde batera uzten du gaur egungo hezkuntza eredua, ez duelako errespetatzen ikasle bakoitzaren beharrak, eta sistema bakarra erabiltzen duelako, ikasle guztientzako berdina dena. Modu honen bidez, agerian gelditzen dira zailtasunak dituzten ikasleak eta ez dute arrakasta lortzen. 

Kritika negatibo hau aukeratu dugu, eta zati hau hartu dugu hitz egiteko:
“Prácticamente satanizan la educación tradicional, pero no lo hacen sin razones. Si el documental ha sido tan popular y ha generado tantos comentarios y ha gustado tanto a la población que lo ha visto, es por algo. Yo conozco muchísimos ejemplos de coordinadores, directores y maestros que se comportan como las "caricaturas" del documental, e incluso peor. Hay excepciones, más de una y muy honorables, pero la triste realidad es que la educación tradicional intenta ser bastante represiva (aunque cada vez con menos éxito).”

Kritika honek ongi islatzen du daukagun iritzia filmari buruz. Azken finean, filmak esaten digu ze nolako eredua erabili beharko litzateke klaseak emateko. Baina aldi berean, gaur egungo hezkuntzak dauzkan arazoak zeintzuk diren erakusten digu. Hezkuntza tradizionalaren arazoak, kritika bertan ikus dezakegu zeitzuk diren. Arazoak zeiuntzuk diren erratea erraza da, hauei irtenbidei bat jartzea da zailtasuna daukana. Filmean esaten dizute ze sistema erabili beharko litzateke eta zein diren aldatu beharreko arazoak, baina ez dizute esaten nola egin aldaketa horiek.